Audyty użyteczności. Wędrówka poznawcza i 10 heurystyk Nielsena.

Co to jest UX i UI?

User Experience (UX) to, jak sugeruje nazwa, doświadczenie użytkownika, a konkretniej to, czego doświadcza użytkownik w interakcji z danym systemem lub stroną internetową. W praktyce jest to tworzenie interfejsów opartych na potrzebach użytkownika. W efekcie obsługa oprogramowania lub poruszanie się po stronie internetowej jest dla użytkownika łatwe i przyjemne, a co więcej prowadzi do założonego przez nas celu np. zakupu produktu.

User Interface (UI) to wizualne odzwierciedlenie prototypu stworzonego przez UX designera, z uwzględnieniem contentu graficznego marki lub produktu, a także wiedzy z zakresu projektowania grafiki i jej oddziaływania na użytkownika.

Dlaczego UX i UI są ważne?

Od UX i UI w dużej mierze zależy sukces stworzonej strony internetowej, sklepu czy aplikacji. Interfejs powinien być przejrzysty i zrozumiały dla użytkownika, łatwy i intuicyjny w użyciu, prowadzić do funkcji i informacji, których użytkownik poszukuje (lub do których powinien dotrzeć), a do tego przyjemny pod kątem wizualnym.

Wszystko to razem tworzy spójną całość, która ma dwa cele - dać użytkownikowi to, czego oczekuje i potrzebuje, a jednocześnie spełnić swoją funkcję i przeznaczenie np. zachęcić do skorzystania z usług firmy.

Audyty użyteczności - co i jak warto przetestować na początku?

Najczęściej podczas audytów UX wykorzystuje się dwie metody - heurystyczną oraz wędrówkę poznawczą. Oczywiście, metody te nie są pozbawione wad, stanowią jednak elementarną wiedzę, która na etapie testowania pozwala wychwycić podstawowe błędy, a wcześniej - na etapie projektowania - zapobiec im.

Jak przeprowadzić audyt UX - 10 heurystyk Nielsena.

Ocena heurystyczna stworzona w 1990 roku przez Jakoba Nielsena, jeszcze zanim pojawiły się pierwsze strony internetowe, w swoim założeniu miała służyć analizie użyteczności w interakcji człowiek - komputer. Dziś doskonale sprawdza się przy projektowaniu stron, w audytach UX, a nawet przy optymalizacji SEO.

Poznajcie 10 heurystyk Nielsena:

1. Widoczność statusu systemu.

Obrazek Użytkownik lubi wiedzieć, co się dzieje, na jakim etapie i gdzie się znajduje. Dobrym przykładem jest realizacja zamówienia, która przebiega krok po kroku, a użytkownik widzi graficzne odzwierciedlenie postępu tego procesu.

2. Zgodność systemu ze światem realnym.

Oznacza to, że stosujemy język, znaki i symbole, a także schematy komunikacji zrozumiałe dla każdego użytkownika. W praktyce, strona sprzedająca oprogramowanie, powinna być napisana językiem zrozumiałym dla potencjalnego klienta, bez żargonu właściwego wyłącznie dla programistów. Tak, aby klient bez problemu znalazł produkt, którego potrzebuje.

3. Kontrola użytkownika i wolność.

Użytkownicy lubią, gdy mogą cofnąć się, naprawić ewentualne pomyłki lub całkowicie zrezygnować z działania. Jednym słowem, chcą mieć kontrolę nad tym, co robią. Przykładem jest możliwość cofania się w trakcie realizacji zamówienia i zmiana np. sposobu doręczenia lub liczby zamówionych produktów.

4. Spójność i standaryzacja.

Oznacza to, że cała strona czy też oprogramowanie powinno mieć jedno, spójne formatowanie, czyli takie same przyciski, jednolitą grafikę i rozmieszczenie elementów. Co więcej, najlepiej korzystać z ogólnie przyjętych i sprawdzonych schematów np. wygląd i umiejscowienie menu.

5. Zapobiegaj błędom.

Po pierwsze błędom systemu, po drugie błędom użytkownika. System powinien zawierać funkcje, które zapobiegają pomyłkom i błędom, np. pojawienie się okna z komunikatem potwierdzającym daną akcję w systemie.

6. Nie zmuszaj do zapamiętywania.

Użytkownicy systemu nie zawsze będą pamiętać o wszystkich dokonanych akcjach. Projektując interfejs trzeba skonstruować go tak, aby użytkownik na każdym etapie miał do dyspozycji niezbędne w danym momencie informacje.

7. Elastyczność i wydajność.

W nawiązaniu do tego witryna czy też program powinny być użyteczne dla każdego, kto z nich korzysta, a także dostosowane do stopnia zaawansowania użytkownika.

8. Minimalizm w designie.

Interface ma być estetyczny i miły dla oka, a przede wszystkim czytelny i przejrzysty, aby pomagać w odnalezieniu szukanych treści i funkcji.

9. Pomaganie użytkownikom wyjść z sytuacji problematycznych.

Choć błędy nie powinny się zdarzać, w końcu od tego jest heurystyka nr 5, to na wypadek ewentualnych błędów interfejs powinien w sposób zrozumiały wyjaśnić, na czym polega błąd oraz wygenerować działanie, które go naprawi.

10. Pomoc i dokumentacja.

Zawsze znajdą się użytkownicy, którzy będą potrzebować pomocy, dlatego w odpowiednim miejscu zamieszczamy linki lub namiary do działów pomocy, FAQ lub wyposażamy użytkownika w instrukcje i materiały pomocnicze.

Audyt UX - wędrówka poznawcza.

Metoda wędrówki poznawczej często jest uzupełnieniem audytu użyteczności strony internetowej, sklepu czy też aplikacji. Polega na wcieleniu się w rolę nowego użytkownika i przejściu krok po kroku wszystkich etapów oraz sprawdzeniu poszczególnych funkcji danego produktu.

Badacz dokonuje analizy pod kątem:

• samodzielności wykonywanych działań przez użytkownika,
• informowania o postępach działania,
• aktualnej fazy realizacji celu,
• czy realizacja celu była łatwa i przyjemna.

Audyty użyteczności - dlaczego warto je przeprowadzić?

Audyt ma na celu wykrycie potencjalnych błędów i problemów, z jakimi może mieć do czynienia użytkownik naszego produktu, a następnie wyeliminowanie ich i optymalizację. Jest ważny, gdy chcemy, aby strona czy też oprogramowanie spełniało swój cel, będąc jednocześnie dla użytkownika czymś ciekawym i przyjemnym w użyciu.